مسند و مسندالیه چیست و چگونه تشخیص دهیم؟

«مُسنَد» در لغت به معنی «اِسناد داده شده» و «نسبت داده شده» است. همچنین، «مُسنَدٌ اِلَیه» به معنی «اِسناد داده شده به او» است. بنابراین، می‌توان چنین گفت که «مسند» را با کمک «فعل اسنادی» به «مسند الیه» نسبت می‌دهیم.

 

مسند کلمه یا گروهی از کلمات (اسم، ویژگی، صفت، حالت یا تعلق) را به نهاد یا همان مسند الیه نسبت می‌دهد.» همچنین، برای مسند الیه چنین تعریفی داریم: «مسند الیه کلمه‌ای است که به آن صفت یا حالتی نسبت داده می‌شود.

مسندالیه + مسند + فعل ربطی یا اسنادی

فعل ربطی یا اسنادی چیست؟

مسند

افعال اسنادی، کننده کار نیستند، بلکه پذیرنده حالتی هستند که مسند آن را بیان می‌کند. مسند کلمه یا گروهی از کلمات را در برمی‌گیرد که پذیرفتن حالت، ویژگی یا صفتی را از طریق فعل اسنادی به مسندالیه نسبت می‌دهد.

مسند یکی از ارکان اصلی جمله است و آن کلمه‌ای است که مفهوم آن را به مسندالیه نسبت داده باشند.

 

https://typeo.top/blog/%d9%85%d8%b3%d9%86%d8%af-%d9%88-%d9%85%d8%b3%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%84%db%8c%d9%87-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%88-%da%86%da%af%d9%88%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%b4%d8%ae%db%8c%d8%b5-%d8%af%d9%87%db%8c%d9%85/

 

 

انواع واو در زبان فارسی

حرف واو سی‌امین حرف و از پرکاربردترین حروف در زبان فارسی است. این حرف در ساختار جمله ایفای نقش می‌کند؛ نقش دستوری خاصی را می‌پذیرد و با توجه به موقعیت قرار گرفتنش در جمله، معنا و مفهوم یک یا چند کلمه را به تنهایی به عهده می‌گیرد.

 

از مصوت‌های بلند زبان فارسی حرکت‌ فتحه یا ضمه را  می‌پذیرد و از آن به عنوان پایه همزه نیز استفاده می‌شود.

واو با نقش دستوری

واو ربط

واو ربطی، واوی است که میان دو جمله با معنای پیوسته به کار می‌رود. به همین دلیل عده‌ای آن را واو ربط هم‌پایه‌ساز هم نامیده‌اند.

  من به کتاب فروشی رفتم و کتاب خریدم.

این دو جمله در عین حال که هر یک جمله‌های مستقلی هستند و هیچ یک جزئی از جمله دیگر نیست، با واو ربط، هم‌پایه شده‌اند. واوی که بین چند فعل به کار رود، واو ربط محسوب می‌شود.

آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند.

 

https://typeo.top/blog/%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%b9-%d9%88%d8%a7%d9%88-%d8%af%d8%b1-%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%85%d8%ab%d8%a7%d9%84/

 

 

 

ضمیر مشترک چیست؟

ضمیر مشترک، کلمه خود است که جانشین اسم انسانها میشود و نقش آن‌ها را می‌پذیرد.

 

خود با نام ضمیر مشترک، کلمه‌ای است که همواره یک صورت دارد و در همه شش ساخت ضمیرهای شخصی مشترک است و به همین دلیل ضمیر مشترک خوانده شده است.

واژه‌های خویش و خویشتن نیز گاهی به جای خود در نوشتار رسمی یا شعر می‌آیند. در زبان دری سه تا ضمیر مشترک داریم :
خود، خویش و خویشتن، خود با ضمیر های شخصی برای تاکید می آیند. به یاد داشته باشید که خود جمع نمی شود و از کاربرد خودها پرهیز باید کرد.

من کار خود را تمام کردم.

ما خود را بالا تر ازدیگران نمی دانیم.
ایشان دربارۀ خود چه می داند.

تو خودرا اصلاح کن.

درجمله های بالا به جای خود، خویش و خویشتن را هم می توان نشاند.

https://typeo.top/blog/%d8%b6%d9%85%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%b4%d8%aa%d8%b1%da%a9/

 

 

 

 

کاربرد ضمیر تعجب

دستورنویسان، ضمیر را با توجه به معنایی که دارند و یا مرجع ضمیرشان به انواع مختلفی تقسیم کرده‌اند. اختلاف نظرها حکایت از تفاوت نگاه دستوردانان دارد، عده‌ای از آنها ضمیر را از کنایات می‌دانند و عده‌ای دیگر گروه مستقلی از کلمات، بنا به این که هر گروه ضمیر را چگونه تعریف کرده‌اند، دسته‌بندی‌هایشان نیز متفاوت بوده است.

ضمیر تعجب یا ضمیر مبهم، مرجع ضمیرشان مستقیم نیست؛  اما از آنجا که اگر به همراه اسم نباشند معنای صفتی ندارند و وظیفه معنا بخشیدن به اسم معنا را به عهده دارند به همین دلیل دستورنویسان آنها را در دسته ضمیرها قرار داده‌اند.

https://typeo.top/blog/%d8%b6%d9%85%db%8c%d8%b1-%d8%aa%d8%b9%d8%ac%d8%a8-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%88-%da%86%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%a8%d8%b1%d8%af%db%8c-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af%d8%9f/

 

 

 

انواع قید در زبان فارسی و کاربردهای آن

قید، کلمه یا گروهی از کلمات است که واژگان دیگری مانند فعل، صفت، مسند و مصدر را به زمان، مکان یا حالت خاصی وابسته می‌کند؛

 

مفهومی دیگر علاوه بر مفهوم اولیه به آن‌ها اضافه میکند. اگر قید از جمله حذف شود به لحاظ معنایی مشکلی ایجاد نمی‌کند که نشانه تشخیص قید است. جمله متشکل از سه گروه اسمی، قیدی و فعلی است. گروه به آن واحد زبانی گفته می‌شود که از یک کلمه یا بیشتر ساخته شده است و به‌صورت یک نقش دستوری عمل می‌کند.

گروه قیدی

گروه قیدی، بخشی از جمله است که فعل به آن نیازی ندارد  و می‌توان آن را از جمله حذف کرد.

گروه قیدی شامل گروه قیدهای نشانه‌دار و گروه قیدهای بی‌نشانه است.

https://typeo.top/blog/%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%b9-%d9%82%db%8c%d8%af-%d8%af%d8%b1-%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%88-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%a8%d8%b1%d8%af%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d9%86/

ضمیر پرسشی در زبان فارسی و کاربرد آن

ضمیر پرسشی واژه‌ای است که در جمله به جای اسم می‌آید و نقش‌های اسم را میپذیرد. از واژه های ضمایر پرسشی برای سوال کردن استفاده میکنند.

 

اگر این کلمات در کنار اسم بیایند، صفت پرسشی هستند.  معروف‌ترین آن‌ها که، چه، کدام، کجا، کی، چگونه، چطور، چند و چندم هستند.

چطور این همه راه را پیاده آمدی؟

کی به مشهد میروی؟

علی و حسین کجا رفتند؟

ضمایر پرسشی در جمله عموماً جانشین واژه‌ای هستند که همان نقش دستوری ضمیر پرسشی را دارد. دو ضمیر پرسشی که و چه اگر همراه فعل است بیایند، به ترتیب، به صورت کیست و چیست نوشته می‌شوند.

کاربرد کلمات پرسشی

چه

چه گاهی به عنوان ضمیر و گاهی تنها به عنوان صفت همراه اسم می آید.

https://typeo.top/blog/%d8%b6%d9%85%db%8c%d8%b1-%d9%be%d8%b1%d8%b3%d8%b4%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%88-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%a8%d8%b1%d8%af-%d8%a2%d9%86%d8%9b-%d9%85/

 

 

 

انواع ضمیر شخصی و کاربرد آن

ضمیر کلمه‌ای است که جانشین اسم می‌شود، نقش‌های اسم را می‌پذیرد و از تکرار نام‌ها در جمله جلوگیری می‌کند.

 

ضمیر شخصی  یکی از انواع شش‌گانه ضمیرهای اشاره، تعجب، مبهم، پرسشی و مشترک هستند. کلمه‌ای که ضمیر به جای آن بشیند،‌ مرجع ضمیر می‌نامند.

من محمد را دیدم.

تو محمد را دیدی؟

در جمله دوم تو جانشین یک شخص با نامی مشخص شده است.

ضمیر شخصی دارای شش صیغه یا ساخت است:

من، َم	ما، مان
تو، َت	شما، تان
او (وی)، َش	‌ایشان، شان

مرجع ضمیر گاهی به صورت بدل، بعد از ضمایر شخصی در جمله می‌آیند که البته الزامی نیست:

 شما، دوستان، قضاوت کنید.

ضمیر شخصی مانند سایر ضمایر به جای اسم و گروه اسمی می‌نشیند و مانند فعل، بنا به گوینده صورت‌های متمایز می‌گیرند؛ حتی مخاطب و مفرد و جمع بودن اسمی (شخصی) که جانشین آن شده‌اند، در صورت ضمایر تأثیر دارند.

https://typeo.top/blog/%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%b9-%d8%b6%d9%85%db%8c%d8%b1-%d8%b4%d8%ae%d8%b5%db%8c-%d9%88-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%a8%d8%b1%d8%af-%d8%a2%d9%86-%d9%85%d8%ab%d8%a7%d9%84/