صفت فاعلی چیست؟
صفت واژه یا گروهی از واژهها است که قبل یا بعد از اسم مى آید، و آن را با ویژگى یا مفهومى همراه مىکند و درباره آن توضیح میدهد.
صفت فاعلی را یکی از وابستههای پسین اسم تعریف کردهاند که در دسته صفتهای بیانی قرار میگیرد و پس از اسم میآید؛ با کسره به اسم افزوده میشود و چگونگی و مشخصات اسم را از قبیل رنگ، قد، شکل، وضع، حجم، مزه، اندازه، مقدار، ارزش، فاعلیت، مفعولیت و نسبت بیان میکند.
صفت فاعلی از آن نمونه صفتهای بیانی است که معنای فاعلیت را دارد و بر کننده کار یا دارنده معنی دلالت میکند یا آن که مفهوم انجام عملی را به موصوف (اسم) نسبت میدهد. صفت فاعلی از صفتهای ترکیبی است و همواره یکی از ساختارهای مشتق، مشتق-مرکب یا مرکب دارد.
چگونگی ساخت صفت فاعلی
زبان فارسی از راهکارهای متفاوتی برای ساخت صفت فاعلی بهره می گیرد که همه آنها بر مفهوم « انجام دهنده کار یا دارنده و پذیرنده حالت » دلالت دارند. برای نمونه، پسوندهای اشتقاقی « َ نده »، «- ان » ، « – گار » ، « – گر » ، « – کار »، « – ا »، « – ار » همگی بر مفهوم فاعلیت دلالت دارند و واژه های جدید را ذیل این معنای خاص تولید می کنند. البته علاوه بر بن مضارع، در مواردی، بن ماضی، اسم ذات، صفت، قید یا فعل امر و … نیز با پسوندها ترکیب میشوند و صفت فاعلی میسازند. به این نوع از صفتهای فاعلی، صفتهای فاعلی مشتق گفته میشود.