صفت مفعولی چیست؟
صفت را کلمه یا یکی از اجزای گروه اسمی دانستهاند که وظیفه بیان حالت، مقدار، شماره یا یکی از چگونگیهای اسم یا گروه اسمی را به عهده دارد و توضیحی درباره اسم میدهد یا آن را مقید یا محدود میکند. صفت مفعولی با اتفاق نظر همه دستورشناسان ساختاری و کلاسیک در کنار صفتهای ساده، فاعلی، نسبی و لیاقت از انواع صفت بیانی شناخته میشود.
دستورشناسان صفت بیانی را صفتی همراه اسم تعریف میکنند که اغلب پس از آن میآید و اسم با کسره بدان افزوده میشود و این صفت چگونگی و مشخصات اسم را از قبیل رنگ، قد، شکل، وضع، حجم، مزه، اندازه، مقدار، ارزش، فاعلیت، مفعولیت و نسبت بیان میکند.
صفت مفعولی، صفتی است که مفهوم وقوع فعلی را به موصوف خود نسبت میدهد؛ یعنی واقع شدن کاری را به اسم (موصوف) نسبت میدهد.
تفاوت صفت مفعولی با صفت فاعلی
صفت فاعلی، خود کننده کار است. اما صفت مفعولی چنین توانایی را ندارد.
صفت فاعلی: پایین آمده (خودِ موصوف پایین آمده)
صفت مفعولی: دستنوشته (این را دیگری نوشته است)
چگونگی ساخت صفت مفعولی
بن ماضی+ ه
سوخته، نوشته
گاهی ه از آخر صفت مفعولی میافتد و همان بن ماضی، معنی مفعولی میدهد.
خواست خدا این بود.
گاهی لفظ شده را نیز به این ساخت اضافه میکنند.