فعل مجهول چیست و چگونه ساخته می شود؟
فعل مجهول فعلی است که به مفعول نسبت داده میشود و به نهادی که قبلاً در جملهٔ معلوم، مفعول بوده است، نسبت میدهند. فعل را میتوان کلمهای دانست که عهدهدار مشخص کردن زمان وقوع فعل، شخص، وجه و معلوم یا مجهول بودن جمله است.
معلوم یا مجهول با نهاد بودنِ فاعل یا مفعول در جمله مشخص میشود. فعلی را که فاعل (نهاد) آن معلوم باشد فعل معلوم میگویند؛
لیلا کتاب را آورد.
فعل این جمله (آورد) معلوم است، زیرا آن را به نهاد (لیلا) نسبت دادهایم. صورت مجهول این جمله چنین است: کتاب آورده شد. فعل این جمله (آورده شد) مجهول است زیرا آن را به نهاد جدید (کتاب) نسبت دادهایم که در جملهٔ معلوم، مفعول بود. فعلی که فاعل آن معلوم نباشد فعل مجهول نامیده میشود.
مجهول کردن جملهٔ معلوم
برای تبدیل جملهٔ معلوم به مجهول، ابتدا باید نهاد جملهٔ معلوم را حذف کنیم، سپس مفعول جملهٔ معلوم را نهاد جمله مجهول قرار دهیم و اگر «را» یعنی نقشنمای مفعول داشته باشد، آن را حذف کنیم. سپس شناسهٔ فعل مجهول را با نهاد جدید منطبق سازیم. فرمول تبدیل فعل معلوم (که الزاماً باید گذرا به مفعول باشد) به مجهول چنین است:
صفت مفعولی فعل + صرف فعل «شدن» فعل اصلی جمله به شکل “بن ماضی+ه” می نویسیم سپس از “شدن” فعلی متناسب با شناسه و زمان فعل اصلی میاوریم
مثال:
من نامه را خواهم فرستاد.