فعل ماضی ابعد یا گذشته بعید نقلی، برای بیان وقوع فعلی به کار میرود که در گذشته بسیار دور و بیشتر از آن روی داده و به طریق نقل حکایت مطرح میشود.
این فعل مقدم بر فعلهای دیگر میآید به جز مواردی که در نقل قول میآید و فعل یا فعلهای دیگری که بعد از آن میآیند، بیشتر با ماضی نقلی یا ماضی نقلی مستمر بیان میشود.
لیلا و سارا گویا مریم را دیده بوده اند.
ساختمان فعل ماضی ابعد
فعل ماضی ابعد در مثال بالا، از ترکیب صفت مفعولی (بن ماضی + ه) و ماضی نقلی بودن به ترتیب زیر ساخته شده است:
صفت مفعولی + ماضی نقلی از مصدر بودن
گرفته بودهام، گرفته بودهای، گرفته بوده است و …
مریم گفته بود که آشپزی را از مادربزرگش یاد گرفته بوده است.
فعل گرفته بوده است، بنا به همان قاعده فعل ابعد پیش از همه فعلها رخ داده است.